Ergen Grubu Testleri
Ergenlik Dönemi, insan yaşamında önemli bir geçiş evresidir. Bu geçiş evresi yalnızca fizyolojik değişimleri değil; duygusal ve psikolojik değişimleri de beraberinde getirir. Erken çocukluk dönemindeki deneyimler, yetiştirilme tarzı, ebeveyn tutumları, aile öyküsü gibi etkenler ergenlik döneminin nasıl şekilleneceğini gösteren önemli değişkenler arasında yer alır. Ergenlik döneminde; kaygı bozuklukları, depresif bozukluklar, duygu durum bozuklukları, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, obsesif kompulsif bozukluk, davranım bozuklukları, risk alma davranışı (risk içerikli cinsel davranış, ergen gebeliği vb.) sık gözlenen psikolojik sorunlar arasında yer almaktadır.
Ergenlik Dönemi nedir?
Ergenlik dönemi; kişinin, artık ben bireyim, kendi kararımı kendim verebilirim, kendi ipimi kendim kesebilirim şeklinde düşünmeye başladığı yaşlardır.
Bu dönemde yaşanan başlıca sorunlar nelerdir?
Bu süreçte doğal olarak birlikte yaşayan, birlikte karar veren daha çok da anne babanın karar verdiği evlerde bir sıkıntı oluşması da çok doğaldır. Çünkü karşınıza itiraz eden, “yapmayacağım” diyen, “bana ne” diyen, “ben böyle yapmak istiyorum” diyen bir kişi çıkıyor. Bu bağımsızlık mücadelesi kişilik oluşumunda belli bir oranda yaşanıyor. Bu, zaman zaman bir problematik hâline gelebiliyor. Aynı zamanda, ciddi çatışmalara neden olabiliyor; zaman zaman da daha küçük problemlerle atlatılabiliyor. Ama bileceğiz ki, bu yaş diliminde yalnız hareket etme, yalnız yaşama, farklı bir birey olma özlemi ve isteği her zaman mevcuttur.
Bu yaş diliminin özelliklerinden olan ikinci ana husus ise, ergenin bütün dünyaya ve tabi ki doğal olarak aileye eleştirel bir şekilde yaklaşmasıdır. Yani, her şeyi eleştiren, sorgulayan, biraz da beğenmeyen bir tutum içinde olmasıdır.
Duygusal iniş ve çıkışlar normal midir?
Bu yaşların içerisinde, duygusal iniş çıkışlar da sorun yaratır. Duygusal iniş çıkışlar aslında günlük hayatta hepimizin yaşadığı şeyler; aynı duygularla yaşamıyoruz, birçok çevresel faktörle ya da herhangi bir çevresel faktör olmaksızın kendi içimizde birtakım duygusal iniş çıkışlar yaşıyoruz. Ama ergenlik dönemindeki duygusal iniş çıkışlar çok anî ve çok derin yaşanmaktadır. Dolayısıyla bu hızlı ve derin duygusal iniş çıkışlar zaman zaman ev içinde sorun oluşturabiliyor. Duygusal anlamda, duyguları dışa vuran davranışlar; çok kolay ağlayabilme, çok kolay öfkelenebilme gibi uç noktalarda yaşama yine ergenlik döneminin çocukluk ve erişkinlik döneminden farklı özelliklerindendir. Duygusal iniş çıkışların çok anormal şekilde olması, ruhsal sorunları akla getirebilir ama biz normal olabilecek, tahammülü mümkün bir iniş çıkıştan bahsediyoruz.
Öfke kontrol problemleri yaşanır mı?
Ergenin farklı bir diğer özelliği de öfkesini kontrol etme problemi yaşamasıdır. Bunun göz ardı edilmemesi gereken bir yanının da ses tonunun ayarlanamaması olduğunu söyleyebiliriz. O yüzden ergen size karşı ses tonunu yükselttiğinde evde sıkıntı yaşamaya başlarsınız. Bu noktada öfkenin kontrolü problemini ilk olarak ses tonu ile görmüş oluyoruz. Daha sonra bu öfkenin kontrol edilmesinde zaman zaman dışa vuran davranışlar ses tonunda kalmaz, daha ciddi problemler halinde kendisini göstermeye başlar. Öfkenin dışa vurumu zaman zaman eşyaya zarar verme, kendine zarar verme ve çevresindeki insanlara zarar verme şeklinde olabilir. Annesine babasına el kaldıran, kardeşini aşırı derecede döven ya da arkadaşlarıyla bu şekilde öfke kontrolü problemi yaşayan ergenlere rastlıyoruz. Bu noktada öfkeyi kontrol etme zorluğunun aile içindeki ilişkileri en çok bozan problemlerden olduğunu söyleyebiliriz.
Toplumsal ve sosyal kimlik arayışı
İkinci nokta ise toplumsal, sosyal kimliktir. Aslında bu konuda birinci derecede ailenin çok önemli bir rolü vardır. Aile; toplumsal kimliğin, bireyin kendine olan özgüveninin oluşumunda ve sosyal ilişkileri belirleyişte önemli bir faktördür. Bu sosyal kimlik problemiyle birlikte meslekî kimlik arayışı da başlıyor. Sınavlardaki beklentiler, hedefler meslekî kimlikle alakalı şeyler… Belki biraz ailenin yönlendirmesi, okulun yönlendirmesiyle geleceğe ilişkin, meslekî alanda söylemleri başlıyor.